Krajowy Program Przedszkolnej Edukacji Antytytoniowej
„Czyste powietrze wokół nas”

Program pn. "Czyste powietrze wokół nas" powstał w 1997 roku. Program ma charakter profilaktyczny i rekomendowany jest przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie. Dostosowany jest do możliwości rozwojowych i intelektualnych dzieci. Nad programem pracował zespół złożony z:

  • lekarzy: pediatry i onkologa,
  • pedagogów, psychologów,
  • socjologów z Instytutu Matki i Dziecka, Centrum Onkologii w Warszawie oraz Uniwersytetu Łódzkiego.

Program kierowany jest do dzieci w wieku 5-6 lat, uczęszczających do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach oraz do rodziców i opiekunów dzieci, wychowawców.
Głównym celem programu jest ochrona dzieci przed szkodliwym wpływem biernego palenia, zwiększenie wrażliwości dzieci na szkodliwość dymu papierosowego i wykształcenie świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy, a także podniesienie kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy, zwiększenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów, także biernego.

Program pn. "Czyste powietrze wokół nas" powstał w 1997 roku. Program ma charakter profilaktyczny i rekomendowany jest przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie. Dostosowany jest do możliwości rozwojowych i intelektualnych dzieci. Nad programem pracował zespół złożony z:- lekarzy: pediatry i onkologa, - pedagogów, psychologów, - socjologów z Instytutu Matki i Dziecka, Centrum Onkologii w Warszawie oraz Uniwersytetu Łódzkiego. do dzieci w wieku 5-6 lat, uczęszczających do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach oraz do rodziców i opiekunów dzieci, wychowawców. ochrona dzieci przed szkodliwym wpływem biernego palenia, zwiększenie wrażliwości dzieci na szkodliwość dymu papierosowego i wykształcenie świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy, a także podniesienie kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy, zwiększenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów, także biernego.

Materiały edukacyjne do programu:
  • Przewodnik dla nauczyciela ze scenariuszami zajęć,
  • Kolorowanki,
  • Maskotki – „Dinki”,
  • Plakat ze źródłami emisji dymów,
Do wszystkich zajęć zostały opracowane szczegółowe scenariusze, również do spotkań z rodzicami. Zajęcia mają charakter warsztatowy. Ta forma dostarcza dzieciom najwięcej okazji do uczenia się przez doświadczenie. W ramach realizacji programu co roku organizowany był konkurs plastyczny.

Kształtowanie postaw zaczyna się od najmłodszych lat. Program stanowi pierwszy etap nabywania wiedzy na temat szkodliwego wpływu dymu tytoniowego. Postawa obronna wobec palenia tytoniu wykształcona w wieku przedszkolnym procentować będzie przez całe dorosłe życie.
Dla dzieci w wieku przedszkolnym bierne palenie oznacza m.in.:
  • zmniejszoną gotowość szkolną,
  • zaburzenia rozwoju psychoruchowego,
  • zaburzenia zachowania dziecka,
  • zwiększoną częstość występowania przewlekłego zapalenia ucha środkowego,
  • zmniejszenie odporności immunologicznej organizmu.
O potrzebie edukacji dzieci nt. szkodliwości palenia tytoniu świadczą wyniki badań1:
  • w Polsce codziennie po pierwszego papierosa sięga pół tysiąca dzieci,
  • rocznie palenia próbuje około 180 tys. nieletnich,
  • co 4 piętnastolatek pali papierosy regularnie,
  • 64% chłopców i 53% dziewcząt w wieku 13-15 lat podjęło już w swoim życiu próby palenia tytoniu, z czego 30% chłopców i 21% dziewczyn podjęło te próby przed ukończeniem 10 roku życia!
  • dzieci w Polsce wypalają do 4 mld papierosów rocznie,
  • 4 mln dzieci wdycha biernie dym tytoniowy w domu lub miejscach publicznych,
  • w 67% gospodarstw domowych dzieci narażone są na dym tytoniowy (Finlandia – 8%, Szwecja 15%),
  • 65% dzieci narażonych jest na bierne palenie w miejscach publicznych,
  • 53% nastolatków chce rzucić palenie,
  • 62% dzieci i młodzieży próbowało już zerwać z nałogiem.
Bierne palenie rzadko postrzegane jest w kategoriach zagrożenia. Palenie przy dzieciach jest prawie normą. 48% palących dorosłych przyznaje, że pali przy dzieciach. Edukacja antynikotynowa staje się niezbędnym elementem wychowania społecznego, od najmłodszych lat. Realizacja programu gwarantuje wszechstronne podejście do profilaktyki antytytoniowej - wpływa nie tylko na dziecko, ale także na jego rodzinę oraz wychowawców, czyli osoby z którymi przedszkolak spędza najwięcej czasu i które na tym etapie życia są dla niego autorytetem.
 
pdf Czyste powietrze wokół nas (32 KB) - formularz zgłoszeniowy w formacie pdf.

audio Piosenka o Dinku 1 (4.38 MB)  - utwór w formacie mp3.

audio Piosenka o Dinku 2 (4.35 MB)  - utwór w formacie mp3.

Zainteresowanych programem dyrektorów szkół zapraszamy do realizacji i wypełnienia formularza, który prosimy przesłać faxem pod nr 301-85-45).

Na terenie województwa pomorskiego w roku szkolnym 2010/2011 przeprowadzana była III edycja programu. W ramach wdrażania III edycji programu, po omówieniu jego założeń i pokazaniu materiałów edukacyjnych, przekazano do wybranych przedszkoli z terenu Gdańska formularze zgłoszeniowe do programu, które po wypełnieniu dyrektorzy przedszkoli odsyłali do Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Gdańsku, wyrażając chęć realizacji programu w roku szkolnym 2010/2011. Formularz zgłoszeniowy zawierał informacje o przedszkolu, o osobie wyznaczonej w przedszkolu na koordynatora programu oraz o liczbie dzieci, które zostaną objęte programem. W roku szkolnym 2010/2011 udział w programie poprzez przesłanie formularza zgłoszeniowego potwierdziło 40 przedszkoli, co stanowi 44% wszystkich przedszkoli z terenu Gdańska oraz 4 szkoły podstawowe. Łącznie programem w roku szkolnym 2010/2011 objęto 1.528 dzieci.

Koordynator powiatowy programu przygotował prezentację multimedialną dotyczącą m.in. założeń oraz realizacji programu, którą przedstawiła na konferencji pt. „Realizacja Narodowego Programu Zdrowia 2007-2015 w województwie pomorskim” zorganizowanej przez Pomorski Urząd Wojewódzki oraz Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.

Koordynatorem powiatowym programu jest mgr Ilona Miotk - Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku. Tel. 320 - 08 - 51.

 

1Źródło: stan zagrożenia epidemią palenia tytoniu w Polsce – raport WHO, 2009 r.